Evrópa logar stafna á milli -

Stefán Zweig, austurrískur rithöfundur skrifaði sjálfsævisögu sína,  Veröld sem var, árin 1934-1942: ...“ er listrænt uppgjör höfundarins við samtímann og lýsir á einstakan hátt hvernig kynslóð hans glutraði niður „gullöld öryggisins" í skiptum fyrir veröld haturs og villimennsku. Hún er þrungin söknuði eftir  horfnum heimi en felur jafnframt í sér mikilvæg varnaðarorð  til komandi kynslóða...“. (Umsögn á bókarkápu)

Zweig þekkti ekki stríðið á vígvellinum og tók sér ferð þangað og skrifar: „... öðru sinni tók ég mér far með einum gripavögnunum þar sem kúguppgefnir menn sváfu í einni kös í kæfandi ólofti, meðan verið var að flytja þá út á blóðvöllinn, enda minntu þeir mest á sláturfé. Út yfir tóku þó sjúkralestirnar, sem ég varð tvisvar eða þrisvar að notast við. Þær minntu sorglega lítið á þessar björtu, hvítu og þrifalegu hjúkrunarlestir,  sem stórhertogaynjur og stássmeyjar Vínarborgar létu ljósmynda sig  að hjúkrunarstörfum í  byrjun stríðsins.  „...frumstæðar sjúkrabörur voru þar hlið við hlið, og á þeim lágu stynjandi ,löðursveittir og nábleikir menn, sem hélt við köfnun í svækjunni af mannasaur og joðóformi..."

„...Mennirnir lágu í hálmbing eða beinhörðum kviktrjánum með blóðstokknar ábreiður yfir sér, í hverjum vagni lágu tveir eða þrír dauðir innan um  stynjandi menn ...“  (Veröld sem var, bls 227, hér stendur fyrri heimsstyrjöld yfir en sagan náði fram í síðara heimsstyrjöld)

Ekki  furða þótt  þjóðir Evrópu  hafi þráð frið, orðnar flakandi blóðvöllur, borgir sundursprengdar, allt atvinnulíf/mannlíf í rústum. Þeir er  eftir lifðu  sultu heilu hungri  dóu umvörpum úr sjúkdómum og hungri; þvílíkur glæpur gegn mannkyni.

Hafa Evrópuþjóðir/vestrænn heimur ekki vaknað upp við vondan draum þar sem  þjóðir þeirra eru á barmi gjaldþrots vegna  græðgi, villimennsku banka og fjármálspillinar fyrirtækja er ógna friðsamlegum samfélögum; þar sem lög og reglur eru  túlkuð eftir sérhagsmunum  er henta þeim hverju sinni.

Félagsleg gildi, réttlátt samfélag  fyrir alla er á undanhaldi enda ekki „arðsamt“ ; þá er tæplega langt í ófrið jafnvel styrjaldir.

Lestur ævisögu Stefáns Sweig,  Veröld sem var, er fyrir okkur er  fæddumst  ekki  fyrr en eftir seinna stríð þörf áminning. Öðlumst betri skilning á þeim hörmungum er almenningur í Evrópu/heimurinn allur mátti þola í tveimur heimsstyrjöldum, kúgaður og stríðsþjáður.

Undirrituð hefur samúð með þjóðum Evrópu sem nú eiga ef til vill við enn dýpri vanda að etja en almenningur hér á landi; innganga okkar í ESB leysir hvorki þeirra vanda eða okkar. 

Er sagan að endurtaka sig með nýrri ógn; kúgun fjármagns og græðgi sérhagsmunahópa - í skjóli  skrifræðis  Brussel;  þar sem afkoma almennings og vonin um varanlegan frið og lýðræði er  fótum troðin?

Evrópa logar stafna á milli, Evrópusambandið  var stofnað til að tryggja varanlegan frið milli þjóða; en hefur það tekist?